Nokia E63 incelemesi

Nokia E63, çok tutulan E71 modelinin ekonomik versiyonu. E63 ile E71 arasında pek çok ortak nokta olduğu için bazı yerlerde "E63 ve E71" diye bahsettim. Ayrıca bu sefer bir değişiklik yaptım, incelemeyi bölümlere ayırdım. Bu inceleme biraz dinamik olacak, zamanla yeni bilgiler, fotoğraflar videolar ekleyebilirim.

1. Özellikler ve kutu içeriği
2. Ses kalitesi
3. Ekran
4. Kamera
5. İnternet bağlantısı
6. Klavye
7. Pil Ömrü
8. Hızı/Performansı
9. Bir akıllı telefon olarak E63
10. Sonuç

E63’ün özellikleri ve kutusundan çıkanlar

Nokia E63'ün özellikleri şöyle:

İşletim sistemi: Symbian 9.2 S60 FP1
İşlemci: 369 MHz ARM 11
Ekran: 2.36 inç, 320x240 piksel çözünürlükte (QVGA), 16 milyon renk destekli ekran
Pil: 1500 mAh Lithium Ion, kullanıcı tarafından değiştirilebilir.
Hafıza: 110 MB hafıza
Genişleme yuvası: 1 adet MicroSD kart yuvası (8 GB'a kadar kartları destekliyor)
Networking: WiFi 802.11b/g, Bluetooth 2.0 EDR, Quad-band GSM, 3G
Ses: Dahili hoparlör ve mikrofon, 3.5 mm kulaklık girişi
Boyutlar: 113 mm uzunluk, 59 mm genişlik, 13 mm kalınlık, 126 gram ağırlık.
Kamera: 2 megapiksel, led ışık
Diğer: QWERTY thumbboard, Micro USB bağlantı noktası.

E63'ün kutusundan cihazın kendisi, şarj aleti, kulaklığı ve kitapçıkları dışında hiçbir şey çıkmıyor. Ne MicroSD kart, ne Micro USB kablosu, ne de bileklik. Bunlar E71 satın alanlara veriliyor. MicroSD kart sorun değil ama, dolaştığım teknoloji marketlerinin hiçbiri Micro USB kablosu satmıyordu. Bileklik de benim vazgeçemediğim bir aksesuar, keşke pakete dahil edilseymiş. Yine de bunun ekonomi modeli olduğunu göz önünde bulundurmak lazım (Ayrıca cihaz Bluetooth üzerinden bilgisayar ile senkronize edilebiliyor).

Sonraki Bölüm: Ses kalitesi

E63’ün sesi

E63'ün 3.5 mm kulaklık girişi var, bu da standart kulaklıklarınızı sorunsuz takabileceğiniz anlamına geliyor. Kulaklık girişini kapatan lastik kapak ise bir garip, zira cihaza bağlı değil. Aslında bir kapak da denemez, kaybolmaması için çıkartıp kutusunda saklamanız lazım.

Görüşmelerde ses kalitesi iyi ama ses seviyesini yetersiz buldum. Eski bir Sony Ericsson K750i'den bile çok daha yüksek ses çıkıyor. Müzik kalitesi ise sıfır, mecbur kalmadıkça müzik dinlemenizi tavsiye etmem, kulaklarınıza yazık. Ekolayzır ayarları var ama bana kalırsa hiçbir değişim yapmıyorlar. Yine de podcast dinlemek istiyorsanız ya da toplu taşıma araçlarında bir arka koltuktakilerin muhabbetine katlanmak istemiyorsanız E63 işinizi görecektir.

E63 dışarı ses verebiliyor, hem görüşmelerde hem müzik dinlerken ses seviyesi gayet iyi. Çift hoparlörü yok ama muhtemelen ihtiyacınız da olmayacak, zira E63'üm E'si "eğlence" anlamına gelmiyor.

Ses kaydedicisi de var, çok şükür. Cihaz multitasking destekli olmasına rağmen ses kaydediciyi arka planda çalıştıramıyorsunuz. Ses kaydı devam ederken başka bir programa geçtiğiniz anda kayıt kesiliyor.

Titreşim özelliğini de ses başlığı altına yazacağım. K750i’nin "sesi" ortalığı inleten titreşim özelliği yanında E63’ün titreşim seviyesi daha normal kalıyor. Tabi bundan dolayı titreşimi hissetmediğiniz zamanlar olabiliyor.

Sonraki Bölüm: Ekran

E63 ve E71’in ekranı

E63'ün 320x240 QVGA ekranı var. Oldukça yaygınlaşan dokunmatik ekranlı cihazlara göre küçük ve düşük çözünürlüklü bir ekranı olduğu söylenebilir. Mobil Yazılar'da sık sık QVGA ekranlara olan nefretimi dile getirmiş olsam da, E63 gibi thumbboard tipi klavyesi olan bir cihaz için yeterli bir ekranı olduğunu söylemek zorundayım. Elbette daha fazla çözünürlük her zaman daha iyidir ama her güzel şey bir arada olmuyor.

Ekran yeterince parlak ve güneş ışığı altında da görünüyor. N800'ün ekranının görünmez olduğu zamanlarda bile E63 sizi yarı yolda bırakmıyor. Ayrıca cihaz ekran parlaklığını otomatik ayarlayan bir ortam ışığı sensörüne sahip.

Ekranın dokunmatik olmaması problem oluyor mu? Doğrusu bir miktar oluyor, çünkü bazen ekrana doğrudan tıklamak yerine menülerde gezip durmak zorunda kalıyorsunuz, ama ona da zamanla alışılıyor. Hatta bir süre sonra Nokia 5800 gibi dokunmatik bir modelle karşılaştırınca, E63’ü kullanmak çok daha hızlı gelebilir size. Ekranın küçük ve düşük çözünürlüklü olması internette gezerken biraz can sıkıcı olabiliyor. Neyse ki popüler web sitelerinin bir kısmı mobil cihazlar için optimize edilmiş versiyonlara sahip.

Bir de ekranın yatay olması ara sıra problem olabiliyor, çünkü geliştirilen programların çoğu standart dikey ekranlara göre düşünülmüş. E63 ile uyumlu olduğunu söyleyen programlarda bile yazıların ekranın dışında kaldığını görebiliyorsunuz. Flash Lite oyunları da hep dikey ekranlara uygun olarak geliştirilmişler.

Sonraki Bölüm: Kamera

E63 ve E71’in internet bağlantısı

Nokia E63 hem 3G hem de WiFi özelliklerine sahip. Doğrusu 3G özelliğini henüz test etmedim, ama EDGE ve WiFi üzerinden sürekli bağlanıyorum.

Açıkçası ne cihazın kendi internet tarayıcısı, ne de sonradan yükleyebileceğiniz Opera Mobile 10 Beta muhteşem değil, ama "yolda giderken" kullanmak için yeterli. Hatta Nokia E63’den sonra geniş geniş okumam gerekmediği takdirde N800’ümü pek kullanmıyorum desem yeridir. Özellikle mobil versiyonu olan sitelerde hiç sıkıntı çekmeyeceğinizi düşünüyorum. Kimi sitelerin iPhone versiyonlarını da deneyebilirsiniz.

WiFi konusunda E63’ü N800 ile karşılaştırmak ne kadar adil olur bilemiyorum ama N800'ün bulabildiği kablosuz ağları E63 bulamayabiliyor. WiFi çekim gücü çok iyi değil yani. Bir de, her program her seferinde "hangi ağdan bağlanayım" diye soruyor, bu rahatsız edici. Ayrıca gerektiğinde otomatik olarak WiFi ve EDGE arasında geçiş yapabilmeliydi. Bunu çözmek için SmartConnect ya da Psiloc Connect yazılımlarını deneyebilirsiniz, ancak bu programların pil ömrünü azalttığı söyleniyor.

İlgili linkler:
http://www.boygeniusreport.com/2008/05/05/psiloc-connect-solves-the-s60-connectivity-problem/
http://www.geekzone.co.nz/tonyhughes/6542
http://thenokiablog.com/2008/07/24/featured-app-psiloc-connect-for-auto-switching-wifi-and-phone-network/

Sonraki Bölüm: Klavye

E63’ün kamerası

Öncelikle şunu belirteyim, nette dolaşan kafa karıştırıcı bilgilerin aksine, E63'ün 3G görüntülü görüşmeler için ön tarafında bir VGA kamerası bulunmuyor. Bunun için bir üst modelini, E71'i tercih etmelisiniz.

Cihazın fotoğraf çekmek için kullanılması gereken asıl kamerası ise Palm Zire 72'den beri gördüğüm en kötü kamera. E63 ile fotoğraf çekmek, onunla müzik dinlemek gibi: Mecbur kalmadıkça denemeyin.

2 megapiksel çözünürlükteki kameranın otofokus özelliği yok. Gerekli gereksiz devreye girip görüntüyü daha da bozan bir led ışığı var. Cihazın kamera yazılımı da son derece kullanışsız.

Nokia E63 video çekebiliyor (Hayret, sadece iPhone yapabiliyor sanıyorduk bunu(!)). Videolar 15 fps'de, QVGA kalitesinde. Bu cihazda video çekmek fotoğraf çekmekten daha iyi geliyor bana nedense. Ancak video çekerken de sürekli yanan bir ışığı var, insanlar çekildiklerini anlıyorlar. Yani küçük kardeşinizin şirinliklerini gizlice çekmek isterseniz hiç şansınız yok, çekildiğini anında fark edecektir.

Kısacası cihazın kamerasından pek bir şey beklememek gerekiyor.

Sonraki Bölüm: İnternet bağlantısı

E63’ün klavyesi

Buraya kadar sabırla okuduysanız, bir insanın neden Nokia E63 almak isteyebileceğini şimdi söyleyeceğim: Çünkü Nokia E63 ile T9'a mahkum değilsiniz.

Normal telefonlarda kullanılan tuş takımı internet odaklı bir telefona hiç uygun değil. Evet, alışan biri T9 metin tahmin sistemi ile oldukça hızlı mesaj yazabiliyor, ama bu bazen yanlış yazımlara sebep olabiliyor ("hızlı" yerine "gizli" yazdığınızı fark etmeden mesajı göndermek gibi), internet adresleri gibi T9 sözlüğünde olmayan şeyleri yazarken ise işkenceye dönüşüyor.

E63'ün klavyesi ilk başta biraz küçük gelebilir ama zamanla alışıyorsunuz ve oldukça rahat ve hızlı yazabiliyorsunuz. Ama burası Mobil Yazılar ve ben yine olumsuz bir şeyler söylemeden duramayacağım. Bunları yazalım ki almadan önce bilin, değil mi?

En temel sorun, Türkçe karakterleri yazmak için öncelikle sol alt köşedeki işlev tuşuna basmak zorunda kalmanız. Bu yazım hızını olumsuz etkiliyor. Ama bundan kurtuluş da yok ne yazık ki, çünkü Türkçe karakterlerin tek basımlık olması için fazladan tuş eklemeleri gerekirdi.

Bir diğer sorun da, yazı yazarken cihazı iki elle kullanmak zorunda kalmanız. E63'de tek elle yazmak hem yavaş hem de zor oluyor. Ayrıca, rakamları yazmak için işlev tuşuna basmak zorunda kalmak rahatsız edici. Ancak boşluk (space) tuşunun küçük olmasından dolayı herhangi bir sorun yaşamadım (E71'in boşluk tuşu daha büyükmüş, kimileri E63'ün tuşunun küçük olmasından rahatsızlık duyduklarını belirtiyorlardı çeşitli sitelerde). Bunların dışında, tuş aralığı daha fazla olan modeller daha rahat bir yazım tecrübesi sunabilirler.

Klavyedeki tüm tuşlar alttan aydınlatmalı. Tüm tuşlara rahat basılabiliyor, herhangi bir takılma ya da algılama sorunu söz konusu değil.

Doğrusu klavyeye alıştıktan sonra onu son derece aktif bir şekilde kullanmaya başladım. Mobil Yazılar’a yazı göndermek için pek vakit bulamıyordum, E63 ile toplu taşıma araçlarında uzun uzun yazılar yazabiliyorum.

Bu arada, cihazın SMS bölümünde Türkçe karakterlerle ilgili iki önemli sorun var. Birincisi, gönderdiğim mesaklardaki Türkçe karakterler gözükmüyor, ikincisi ise, zaten Türkçe karakterli SMS göndermek işkence! Çünkü Türkçe karakterler yazdıkça yazım hızı yavaşlıyor, yavaşlıyor ve en sonunda bastığınız tuşları algılamaz oluyor. Bu sorun cihazın başka hiç bir yerinde yok. Bir firmware güncellemesi ile çözülebilir belki, bilmiyorum.

Sonraki Bölüm: Pil Ömrü

E63’ün pil ömrü

Detaylı bir test yapmadım ama E63'ün pilinin ortalama olarak 2-3 gün gittiğini söyleyebilirim. Ben çok konuşmuyorum ama çok mesajlaşıyorum ve internet özelliklerini çok kullanıyorum. Yoğun internet kullanımı da pili çabuk tüketiyor elbette. Artık pili "bir tam gün" dayanan cihazlara bile "pil ömrü iyi" yazılmaya başlandı, bu durumda E63’ün pil ömrü "çok iyi" oluyor.

Pil ömrü konusunda çok memnun olduğum bir şey var, kendi kendine pili bitmiyor. Daha önce kullandığım cep bilgisayarı tipi cihazlarda bu sorun çok başımı ağrıtmıştı. Tam dolu iken hiç kullanmadığım halde pili bitip beni çılgına çeviren cihazların yanında E63 kesinlikle muhteşem.

Sonraki Bölüm: Hızı/Performansı

E63’ün performansı

Cihazın hızı konusunda pek bir problem yaşamadım. Menüler genellikle hızlı açılıyor, sizi bekletmiyor. Bir tek ana menü rahatsız etti beni. Çünkü ana menüyü açtıktan sonra bir buçuk-iki saniye beklemeden yön tuşlarına tıklarsanız, yanlış yöne gidiyorsunuz. Standart web tarayıcısı karmaşık siteleri yüklerken zorlanabiliyor ama genellikle hızlı. Beraberinde gelen Flash Player denediğim birkaç Flash oyunda az bir yavaşlık gösterdi, bunu da belirtmekte fayda var (ama bunlar Flash Lite için optimize edilmiş oyunlar değildi).

Nokia E63 ile birden fazla programı açarak rahat rahat çalışmanız mümkün. Müzik dinlerken bir web sitesine göz atabilir, dikkatinizi çekenleri bir Word dokümanına not edebilir, bu arada Fring’i de açık tutabilirsiniz.

Sonraki Bölüm: Bir akıllı telefon olarak E63

Bir akıllı telefon olarak E63

Son zamanlarda "önce bilgisayar" olmasıyla övünen cihazlar çıkıyor. Bu telefonlar akıllı ise, E63 "yarım akıllı" gözükebilir, ama görünüş sizi aldatmasın. E63 öncelikle telefon, sonra bilgisayar ve bu güzel bir şey. Çünkü son derece stabil, menüleri hızlı, sürprizleri yok denecek kadar az. Pili kendi kendine bitmiyor. Bir anda kendi kendine kapanmıyor.

Diyebilirsiniz ki, "Yazılım yüklenebilen her cihazda böyle stabilite problemleri olabilir, normaldir". Ama o cihazlara yazılım yüklemeseniz de problem çıkartıyorlar, işte asıl mesele bu. Cihazın beraberinde gelen yazılımları kullanırken bile çöküyorlar, cebinizde durduk yere kilitleniyorlar.

Evet, çok fazla yazılım yok E63 için. Zaten bol bol eleştiriyorum, iPhone ile karşılaştırıp yerin dibine de geçirebilirim E63’ü, ama kesinlikle haksızlık olur bu. E63 bir tam bir “iş telefonu”. Öyle ki Sony Ericsson telefonlar bile daha eğlenceli ondan. Bunu göz önünde bulundurarak satın alırsanız cihazı son derece memnun kalabilirsiniz.

Kopyala-yapıştır, video çekme, ses kaydı, MMS, ister internetle ister PC Suite ile senkronizasyon, Lite de olsa Flash desteği, MicroSD yuvası, değiştirilebilir pil, stabilite ve şu anda aklıma gelmeyen pek çok özelliği, onu günümüzün "akıllı" telefonlarından ayırıyor. Yani aklını ne yönde kullanan bir telefon istediğiniz önemli!

Sonraki Bölüm: Sonuç

Nokia E63 incelemesi: Sonuç

İncelemenin ilk sayfasına dönmek için tıklayınız

Doğrusu o tam bir iş telefonu, eğlenceli olan pek bir yönü yok. Bu yüzden bu incelemeyi yazarken biraz zorlandığımı itiraf etmeliyim. Akıllı telefon ya da PDA telefon deriz ya, bu cihazlar önce PDA, sonra telefondur genellikle. E63 ise önce telefon, sonra PDA. Hiç kullanmayacağım bir sürü telefon özelliği var. Akıllı olduklarını iddia eden telefonların aksine, stabil, yarı yolda bırakmayan bir telefon.

Her telefonun kendi işletim sistemi ve kendi stili vardır. Siz de Symbian stiline alışıksanız hiç zorluk çekmeyeksiniz. Ancak değilseniz, karmaşık menü yapısına alışmanız biraz zaman alabilir.

Sürekli düşen fiyatı ile Nokia E63 ciddi bir telefon isteyenler için iyi bir tercih olabilir. Daha eğlenceli bir Symbian isterseniz, Nokia 5800 büyük dokunmatik ekran, GPS, daha iyi ses kalitesi ve daha iyi kamera gibi özellikler ekliyor. Symbian olmayan eğlenceli bir telefon isterseniz, Sony Ericsson’lara göz atmanızı tavsiye ederim. Yakın fiyatlara GPS, WiFi ve kaliteli bir kamerası olan SE telefonlar alabilirsiniz.

Bu incelemeye dahil edemediğim daha çok şey var, onları da zamanla Mobil Yazılar’da yayınlayacağım inşallah. Derler ya, "Bizi izlemeye devam edin!"

E63'ün Artı Yönleri
Klavyesi güzel
Pil ömrü iyi
Hızlı ve stabil
Flash Lite desteği var
Ofis dosyalarını görüntüleyebilir ve düzenleyebilirsiniz
Sınırsız adres defteri, sınırsız gelen SMS
Kopyala-Yapıştır desteği var

Geliştirilebilecek Yönleri
GPS'i yok
Müzik kalitesi daha iyi olabilirdi
Arabirim daha basit olabilirdi
Daha fazla yazılıma sahip olabilirdi

E63'ün Eski Yönleri
Kamerası çok kalitesiz. Otofokus özelliği yok.
Görüntülü görüşme için kamerası yok
SMS’lerde Türkçe karakterler ile ilgili bir sorun var
İşletim sistemindeki bazı ufak tefek hatalar
Giden SMS kutusundaki mesaj sayısı 999 ile sınırlı

Mobil Yazılar Nokia E63 incelemesi ilk sayfasına dönmek için tıklayınız